Trochę o starożytnym Ammanie…

Amman – stolica Jordanii, miasto usytuowane w północnej części kraju, dziś to miasto muzułmańskie, liczące około 2,5 mln mieszkańców z dużą liczbą uchodźców palestyńskich.

Historia miasta sięga czasów starożytnych; zamieszkiwane przez różne cywilizacje, nosiło różne nazwy. W czasach Mojżesza (XIII wiek p.n.e.), znane pod nazwą Rabbat Ammon (Rabba). Okolice zamieszkiwały wtedy plemiona semickie: Ammonici, Edomici i Moabici. W X wieku p.n.e. Rabba zdobył Król Dawid; potem rządzili tutaj władcy helleńscy, którzy w III wieku p.n.e. przemianowali nazwę miasta na Filadelfię. W I w. p.n.e. włączone zostało do Dekapolu, związku 10 miast helleńskich. Pod nazwą Filadelfia miasto znane było w czasach rzymskich i bizantyjskich a po osiedleniu się tutaj Nabatejczyków i Ghassanidów, przemianowano je na Amman. Rozkwit miasta trwał przez okres bizantyjski do VIII wieku, kiedy to miasto opanowane zostało przez wyznawców islamu. Bardzo zawiłe są losy tych ziem jak i samego miasta…

W Ammanie zachowały się zabytki z czasów starożytnych. Są to m.in.:

1). Amfiteatr z II w. z czasów rzymskich, nadal używany i mogący pomieścić około 6000 widzów, przed nim znajduje się starożytne Forum zbudowane w 190 roku, dziś jedno z najważniejszych placów Ammanu a po lewej stronie placu Odeon z II w., z widownią na 500 osób.

2). Górująca nad miastem Cytadela wzniesiona w VIII w., za czasów panowania arabskiego, z której roztacza się panorama całego miasta. Zbudowana została na wzgórzu al-Qala o wysokości 830 m. i jest pozostałością po starożytnym mieście Raaba. Osadnictwo na tym terenie rozpoczęło się w neolicie. Najokazalsze obiekty Cytadeli to:

  1. Świątynia Herkulesa wzniesiona w latach 161-166 z nakazu Marka Aureliusza;
  1.  Pałac Umajjadów (al-Qasr) z VII wieku, obok z cysterną na wodę wydrążoną w skale i ze zrekonstruowanym jednym z obiektów, przykrytych kopułą;
  1. W niedalekiej odległości znajdują się ruiny bazyliki bizantyjskiej z V wieku.

 

Rabba wymieniana jest też w Starym Testamencie i związana jest z Królem Dawidem. W tamtych czasach państwowość Ammonitów była silna, gdy Izraelitów dopiero się kształtowała; spowodowało to militarną ekspansję Ammonitów i wojnę z Izraelitami. Tutaj też, za sprawą Króla Dawida, zginął Uriasz, mąż Badszeby.

Oto fragmenty ze Starego Testamentu, z 2 Księgi Samuela:

(2 Sm 11,1)

1Na początku roku, gdy królowie zwykli wychodzić na wojnę, Dawid wyprawił Joaba i swoje sługi wraz z całym Izraelem. Spustoszyli oni [ziemię] Ammonitów i oblegali Rabba. Dawid natomiast pozostał w Jerozolimiea

(2 Sm 11, 6-25)

 Wtedy Dawid wyprawił posłańca do Joaba: «Przyślij do mnie Uriasza Chetytę». Joab posłał więc Uriasza do Dawida. 7 Kiedy Uriasz do niego przyszedł, Dawid wypytywał się o powodzenie Joaba, ludu i walki. 8 Następnie rzekł Dawid Uriaszowi: «Wstąp do swojego domu i umyj sobie nogi!» Uriasz opuścił pałac królewski, a za nim niesiono dar ze stołu króla. 9 Uriasz położył się jednak u bramy pałacu królewskiego wraz ze wszystkimi sługami swojego pana, a nie poszedł do własnego domu. 
10 Przekazano wiadomość Dawidowi: «Uriasz nie wstąpił do swego domu». Pytał więc Dawid Uriasza: «Czyż nie wracasz z drogi? Dlaczego nie wstępujesz do własnego domu?» 11 Uriasz odpowiedział Dawidowi: «Arka, Izrael i Juda przebywają w namiotach, podobnie też i pan mój, Joab, wraz ze sługami mego pana obozują w otwartym polu, a ja miałbym pójść do swojego domu, aby jeść, pić i spać ze swoją żoną? Na życie Pana i na twoje, czegoś podobnego nie uczynię». 12 Dawid więc rzekł do Uriasza: «Pozostań tu jeszcze dziś, a jutro cię odeślę». Uriasz został więc w Jerozolimie w tym dniu.13 Nazajutrz Dawid zaprosił go, aby jadł i pił w jego obecności, aż go upoił. Wieczorem poszedł [Uriasz], położył się na swym posłaniu między sługami swojego pana, a do domu swojego nie wstąpił.
14 Następnego ranka napisał Dawid list do Joaba i posłał go za pośrednictwem Uriasza. 15 W liście napisał: «Postawcie Uriasza tam, gdzie walka będzie najbardziej zażarta, potem odstąpicie go, aby został ugodzony i zginął».
16 Joab obejrzawszy miasto, postawił Uriasza w miejscu, o którym wiedział, że walczyli tam najsilniejsi wojownicy. 17 Ludzie z miasta wypadli i natarli na Joaba. Byli zabici wśród ludu i sług Dawida; zginął też Uriasz Chetyta. 18 Joab przez wysłańców zawiadomił Dawida o całym przebiegu walki. 19 Posłańcowi dał następujące wyjaśnienie: «Jeśliby po opowiedzeniu królowi całego przebiegu walki do końca 20 król wpadł w gniew i zapytywał cię: „Dlaczego zbliżyliście się tak do miasta, by toczyć walkę? Czyż nie wiedzieliście, że strzelają z muru? 21 Kto zabił Abimeleka, syna Jerubbaala? Czyż nie kobieta, która zrzuciła na niego z muru kamień młyński, tak iż umarł w Tebes? Czemuż podchodziliście aż pod mury?” – powiesz: Sługa twój, Uriasz Chetyta, zginął również». 22 Posłaniec poszedł. Po przybyciu oznajmił Dawidowi wszystko, z czym go Joab posłał. <Dawid się uniósł gniewem i rzekł do posłańca: «Dlaczego tak zbliżyliście się do miasta, by toczyć walkę? Czy nie wiedzieliście, że będziecie rażeni z murów? Kto zabił Abimeleka, syna Jerubbaala? Czyż nie kobieta, która zrzuciła na niego z muru kamień młyński, tak iż umarł w Tebes? Czemuż podchodziliście aż pod mury?». 23 Posłaniec odpowiedział Dawidowi: «Udało im się przemóc nas i wyjść przeciw nam w pole; odparliśmy ich aż do bramy. 24 Tymczasem łucznicy zaczęli strzelać z muru do twych sług. Dlatego to zginęło kilku ze sług królewskich. Zginął też sługa twój, Uriasz Chetyta». 25 Dawid oznajmił posłańcowi: «Tak powiesz Joabowi: „Nie trap się tym, co się stało. Miecz dosięga raz tego, raz innego. Bądź wytrwały w walce przeciwko miastu i zniszcz je!” Ty sam dodaj mu odwagi!» 

 (2 SM 12, 26-31)

26 A Joab staczał walki w ammonickim Rabba i zdobył stolicę królestwa. 27 Wysyłając posłów do Dawida donosił: «Natarłem na Rabba i zdobyłem już Miasto Wód. 28 A teraz zbierz pozostałe wojsko i prowadź dalej walkę przeciw miastu. Podbij je, ażebym nie ja był jego zdobywcą i nie nadano mu mego imienia». 29 Dawid zebrał więc całe wojsko i udał się do Rabba, natarł na miasto i zdobył je. 30 Z głowy Milkoma zdjął koronę, która ważyła talent złota. Miała ona drogocenny kamień, który posłużył za ozdobę głowy Dawida. Zabrał też z miasta niezliczoną ilość łupów. 31 Ludność zaś, która w nim była, uprowadził i przeznaczył do obsługi pił, kilofów i żelaznych siekier oraz kazał jej przejść do wyrobu cegły. W ten sposób postąpił z wszystkimi miastami ammonickimi. Potem wrócił Dawid z całym wojskiem do Jerozolimy. 

 

 

 

 

 

 

 

 

3 odpowiedzi do artykułu “Trochę o starożytnym Ammanie…

  1. Anonim

    Pomimo, że od mojego pobytu TAM minęło zaledwie kilka tygodni, historie biblijne wciąż żywe i poruszające i sercu coraz bliższe.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

rfwbs-slide

Kontynuując przeglądanie strony, wyrażasz zgodę na używanie przez nas plików cookies. więcej informacji

Aby zapewnić Tobie najwyższy poziom realizacji usługi, opcje ciasteczek na tej stronie są ustawione na "zezwalaj na pliki cookies". Kontynuując przeglądanie strony bez zmiany ustawień lub klikając przycisk "Akceptuję" zgadzasz się na ich wykorzystanie.

Zamknij