Kult maryjny na Świętej Górze w Gostyniu jest historycznie poświadczony już od XV w. Duszą świętogórskiego sanktuarium jest znajdujący się w głównym ołtarzu wizerunek Matki Bożej z Dzieciątkiem i kwiatem róży w dłoni.

Pierwsze udokumentowane wzmianki o cudownym obrazie Matki Bożej, znajdującym się wówczas w małej, drewnianej kapliczce, pochodzą z 1468 r. Z uwagi na przybywających licznych pielgrzymów, w 1512 r. wzniesiono tutaj mały murowany kościółek. Jednak prawdziwy rozwój sanktuarium nastąpił w XVII w. po cudownym uzdrowieniu Adama Konarzewskiego, który jako wotum wdzięczności Matce Bożej postanowił ufundować okazały kościół. Spełnił w ten sposób śluby złożone Świętogórskiej Róży Duchownej za poczęcie z matki, która przez lekarzy została uznana za niepłodną, oraz za uzdrowienie go w wieku dziecięcym z nieznanej choroby. Jako opiekunów tego miejsca sprowadził pod Gostyń księży filipinów, którzy 9 lipca 1668 r. założyli tu pierwszą w Polsce Kongregację Oratorium św. Filipa Neri, która to sprawuje pieczę nad sanktuarium do dzisiaj. Dzieło budowy świątyni dokończyła po zmarłym mężu Zofia z Opalińskich. To ona podjęła decyzję o zmianie projektów Adama Konarzewskiego i wybudowaniu pod Gostyniem świątyni na wzór weneckiej bazyliki Santa Maria della Salute. Budowla uznana została za jedyny na terenie Polski przykład pełnego importu baroku włoskiego – projekt wykonał wybitny wenecki architekt Baldassare Longhena.

Cudowny obraz przeniesiono do niewykończonej jeszcze bazyliki w uroczystość Narodzenia Matki Bożej 8 września 1698 r. Budowlę zwieńczył wspaniałą kopułą Pompeo Ferrari dopiero w początkach XVIII w., a całość prac zakończono w 1736 r.

W Roku Jubileuszowym 500-lecia potwierdzenia cudowności miejsca, świętogórskie sanktuarium otrzymało od Benedykta XVI Złotą Różę — jedno z największych wyróżnień papieskich. Tym samym Święta Góra stała się trzecim polskim sanktuarium, po Częstochowie i Kalwarii Zebrzydowskiej, obdarowanym tym wotum papieskim. Wcześniej, w 1928 r., czczony tu cudowny wizerunek Matki Bożej został ukoronowany przez kard. Augusta Hlonda koronami papieskimi. Natomiast Jan XXIII podczas Soboru Watykańskiego II ofiarował sanktuarium swój złoty różaniec, a w 1971 r. tutejsza świątynia otrzymała od Pawła VI godność bazyliki mniejszej.

Bazylikę pw. Niepokalanego Poczęcia NPM i św. Filipa Neri nazywa się dzisiaj, nie bez przesady, barokową perłą Wielkopolski, a cały tutejszy zespół klasztorny został w 2008 r. wyróżniony przez prezydenta RP tytułem Pomnika Historii, jako jeden z najcenniejszych polskich zabytków.

Sanktuarium na Świętej Górze w Gostyniu jest też dla mnie miejscem szczególnym – moje drogi życiowe krzyżują się z nim od wczesnych lat dziecięcych do dziś.